Casus endodontie, augustus 2015: Geoblitereerde kanalen in een 26
Links boven een diep carieuze 27. De amalgaam vullingen dateren uit 1987! Over prognose gesproken.
Nu is er ook in de 26 distaal een caviteit te zien en er wordt gestreefd naar een duurzame oplossing. Dus een kroon. We kunnen het amalgaam hier vervangen door een composietrestauratie. Maar in mijn optiek is dat vragen om klachten. De huidige vulling functioneert omdat het hele systeem, vulling/vulling-dentine, interface/dentine/secundair, dentine/pulkpaweefsel, in precair evenwicht verkeert. Er is al heel wat secundair dentine afgezet en de kanalen lijken al aardig geoblitereerd. Pulpaweefsel is niet zo heel erg goed in afweer. Ten eerste is er een zeer beperkte bloedvoorziening en ten tweede zit de pulpa in een heel dicht doosje en eventuele zwelling kan geen kant op. Een klein zetje en het hele evenwicht verdwijnt met alle klachten van dien.
Natuurlijk hangt het bij het stellen van de indicatie ook af waar de specifieke vaardigheden van de individuele tandarts liggen. In onze praktijk lopen we als we een endo doen een heel klein risico dat er secundair nog moet worden ingegrepen in de vorm van een apexresectie.
Er zijn geen klachten aan het element. De vraag is dus, maken we zo de kroon? Of doen we eerst een endo en maken we dan de kroon?
Een endo leidt op korte termijn tot extra aanzienlijke kosten. Die moeten we afwegen tegen de kosten en het ongemak op lange termijn. Die kosten zijn alsnog een endo als de pulpa necrotisch is geworden. Dan alsnog een nieuwe kroon. De endo door een kroon is altijd lastiger, bovendien zijn de kosten hoger want de kanalen zijn nog iets verder geoblitereerd.
Er is een onderzoek gedaan aan de universiteit van Loma Linda naar de vitaliteit van pulpa’s in elementen met een kroon. Dat onderzoek wees uit dat na 20 jaar 80% van de elementen avitaal reageerden. Dat wil niet direct zeggen dat ze ook avitaal zijn maar bij het maken van een eventueel nieuwe restauratie gaan we er wel van uit.
We bespreken het een en ander met de patient en samen besluiten we om eerst een endo te doen en dan een kroon. Dat lijkt ons heel verstandig.
De endo verloopt zoals verwacht. Het belangrijkste wat er nodig is bij geoblitereerde kanalen is tijd. Rustig gaan zitten en vooral niet gaan proberen om “op lengte” te komen door vijlen het kanaal in te schroeven.
Het pulpaweefsel dat we aantreffen is in deplorabele staat voor zover we dat kunnen constateren bij het doen van de endo. Er valt bij het openen geen erytrocyt te bekennen.
